عیبجوها
امام علی علیه السلام به مالک اشتر حاکم مصر مینویسد:
آنها که نسبت به رعیت عیبجوترند از تو دور باشند زیرا مردم عیوبی دارند که والی و رهبر در پوشیدن و پنهان کردن آنها از همه سزاوارتر است
سخنچینان بی تقوا
حضرت علی علیه السلام میفرماید:
در تصدیق و باور سخن سخنچینان شتاب نکن زیرا آنان خیانتکارند گرچه در لباس نصیحت کنندگان دلسوز جلوه میکنند.
بخیل و ترسو و حریص
امام علی علیه السلام به مالک اشتر حاکم مصر نوشت:
بخیل را در مشورت خود دخالت نده، زیرا که تو را از احسان منصرف و از تهیدستی و فقر میترساند و نیز با ترسو مشورت نکن، زیرا در کارها روحیه تو را تضعیف مینماید و با حریص مشورت نداشته باش که حرص را با ستمگری در نظرت زینت میبخشد.
کارگزاران حکومت طاغوت
از دیدگاه امام علی علیه السلام کسانی که در حکومت طاغوت پُست و شغلی داشتند باید از صف کارگزاران حکومت اسلامی و مدیریت جامعه الهی طرد و دفع گردند. که فرمود:
بدترین وزرا کسانی هستند که وزیر و کارگزار حکومت بد و اشرار بودهاند. کسی که با آن گناهکاران در کارها شرکت داشته است نباید جزو سرداران زمامداران حکومت باشد.
ثناگویان و چاپلوسان
شخصی در مجلس امام علی علیه السلام بپا خاست و به ثناگویی پرداخت. امام علی علیه السلام در پاسخ او فرمود:
مرا با سخنان جالب خود نستایید...و آنگونه که با زمامداران و پادشاهان ستمگر سخن میگفتید با من سخن نگویید.
خائنان
امام علی علیه السلام در طرد و دفع خائنان، به استاندار مصر مالک نوشت:
اگر یکی از کارگزاران دست به خیانت زد... او را زیر تازیانه کیفر ادب نما و به مقدار خیانتی که انجام داده او را مجازات کن.
کم عقلان پَست
مدیریت صحیح در حکومت اسلامی، به تفکر و تعقل و انسانهای دوراندیش و حکیم نیازمند است تا با ژرف اندیشی، و با ارائه طرحهای صحیح و اساسی فرد و جامعه را به سوی پیشرفت و تکامل ببرند، و از آفات و خطرات بازدارند بدیهی است که کم عقلان و انسانهای پَست و جهل زده، اگر در حکومت راه یابند، مقدمات سقوط حکومت و جامعه را فراهم میسازند امام علی علیه السلام به یکی از استانداران خود مینویسد:
از یارانی که در فکر و نظر ضعیفند و عمل آنها ناپسند و زشت است برحذر باش زیرا مقیاس سنجش شخصیت هر کس را یارانش معرفی میکنند.
انسانهای دو رو و منافق
امیرالمؤمنین علی علیه السلام در طرد عناصر دو رو و منافق فرمود :
از انسانهای دو رو و منافق شما را برحذر میدارم، زیر آنها گمراه و گمراه کنندهاند، خطاکار و خطا اندازند، به رنگهای گوناگون بیرون میآیند و سبب گمراهی مردم میشوند.
امیرالمؤمنین علی علیه السلام در طرد انسانهای بی پروا و هوسباز فرمود:
اگر والی و زمامدار دنبال هوا و هوسهای پی در پی خود باشد غالباً او را از عدالت باز میدارد.
جاهلان قدرنشناس
کسانی که قدر و ارزش خود را نمیشناسند، و قدر و ارزش فرد و جامعه را نمیدانند، نباید در حکومت و مدیریت اسلامی نفوذ کنند. زیرا ارزشها دگرگون و انحرافات فراوانی دامنگیر جامعه میشود . که امام علی علیه السلام هشدار داد:
زمامداران و کارگزاران حکومت نباید از ارزش و منزلت خویش ناآگاه باشند زیرا کسی که ارزش خویش را نمیشناسد نسبت به ارزش دیگران ناآگاهتر است